علامه طباطبائی و نحوة بهره‌گیری از اشعار عربی در تفسیر المیزان

شناسنامه علمی شماره

نویسنده

دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

تفسیر المیزان کتابی است سرشار از مباحث معرفتی، حکمی، روایی، ادبی و تاریخی که ذیل آیات برای تبیین مفاهیم قرآنی، منظم گشته‌است. این تفسیر که در واقع، دائرةالمعارفی گرانسنگ از علوم قرآنی و اسلامی است، طیّ چهل سال اخیر، همه جا به عنوان منبعی قابل اعتماد، مورد استفاده پژوهشگران بوده‌است و در بسیاری از موارد، نظر علامه طباطبائی، فصل‌الخطاب مباحث گشته‌است. در این میان، توجه علامه به ادبیات و خاصّه اشعار عرب در ارتباط با بیان آیات، جایگاهی ویژه و اهمیّتی بسزا دارد. در این نوشتار، کوشیده‌ایم تا از این منظر به تفسیر المیزان بنگریم و در حد بضاعت خویش و امکانات یک مقاله، کارکردهای اصلی این ابیات و رویکرد حاکم بر آنها را که حاصل ذوق و اندیشة علامه است، تشخیص دهیم وتحلیل نماییم. منبع مورد استفادة ما، متن اصلی المیزان و نیز ترجمة بیست جلدی آن از سید محمدباقر موسوی همدانی (م. 1421ق.) است که جامعة مدرسین حوزة علمیه قم به چاپ رسانده‌است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Allameh Tabataba’i and the Way of Using Arabic poems in Al-Mizan

نویسنده [English]

  • Mehdi Dashti
Associate Professor of Persian Language and Literature, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran;
چکیده [English]

Al-Mizan is a book full of knowledge, wisdom, narrative, literary and historical subjects which are written under Qur’anic concepts to illustrate them. This book is actually a precious Encyclopedia of Islamic and Qur’anic sciences which has been used as a reliable source by researchers within the last forty years and in many cases, Allameh Tabatabai’s comment, is the final word. However, the attention of Allameh Tabataba’i to the literature and especially Arabic poems associated with expression of verses, has a special position and importance. In this paper, according to the possibilities of an article, we have tried to determine and analyze the main functions of these poems and their approach which indicate Allameh tabatabai’s thought and talent. Our sources, are the original text of Al-Mizan and also its translation in twenty volumes of Mohammad Bagher Mousavi Hamadani which has been published in Qom.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Allameh Tabataba’i
  • al-Mizan
  • Arab's poems
  • Literary evidence
  • literary
  • Historical illustration