تحلیل غایت افعال انسانی از منظر علامه طباطبائی

شناسنامه علمی شماره

نویسنده

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، اهواز، ایران

چکیده

علامه طباطبائی را باید جزء فلاسفه‌ای دانست که بعد از ملامحسن فیض کاشانی تلاش نموده با رویکردی تازه به مسئلة علت غایی بنگرد. عموم فلاسفة اسلامی کوشیده‌اند به اشکالات وارد بر علت غایی پاسخ دهند، اما علامه طباطبائی می‌کوشد با اثبات کلیت علت غایی از طریق اصل تکامل عمومی، به دو اشکال معروف، یعنی اتفاق‌انگاری و عبث‌انگاری پاسخ دهد. به نظر ایشان، وجود غایت در همة افعال انسانی به عنوان جزئی از سه دسته افعال طبیعی، الهی و انسانی، بدیهی و کلی است، لیکن غایت بر حسب نوع مبداء فعل تفاوت دارد. تفاوت غایت‌ها به نظر علامه طباطبائی، به تفاوت علم اجمالی و تفصیلی برمی‌گردد و غایت مرتبه‌ای از مراتب وجودی انسان است که با سیر از وجود ذهنی به وجود عینی باعث استکمال فرد خواهد شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of Purpose of Human Actions from the Perspective of Allameh Tabataba’i

نویسنده [English]

  • Meysam Amani
Faculty Member of Islamic Azad University, Ahvaz Branch, Ahvaz, Iran;
چکیده [English]

Allameh Mohammad Hossein Tabataba’i is one of the philosophers who tried to look with a new approach at the ultimate cause after Molla Mohsen Faiz Kashani. Most of the Islamic philosophers have tried to answer the problems made against ultimate cause, but Allameh Tabataba’i tries to respond to two main problems of seeing it futile and considering in vain by proving the principle of general evolution. In his opinion existing a purpose in all of human actions as part of the three categories of acts, natural, divine and humanity, is obvious and general. But, the purpose of the act is different depending on the source. The difference of purposes in Allamah Tabataba’i's view  returns to the difference of brief and detailed science, and the purpose is an order of magnitude of the existence of man, which, from subjective existence to objective existence will exacerbate one.The first sign is that all of the human beings are in search of perfection, and their perfection is the best move, secondly, purpose in human acts which is a scientific subject can be achieved provided if the attainment of science will be achieved. Thirdly purpose returns to the subject and, accordingly, purpose is a degree of human existence. Purpose means the ultimate movement, the perfection of the human being, which first begins with mental imagination and, if realized, will cause the path from imperfection to perfection, and will intensify the existential level of man.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Allama Mohammad Hossein Tabataba’i
  • Purpose
  • Ultimate Cause
  • Seeing Futile
  • Considering in Vain