A Comparative Study of Views of al-Zamakhshari and Allama Tabataba'i on Comprehension of Qur'anic Interrogatives

Document Type : Research Paper

Authors

1 Assistant Professor of Quranic Sciences and Interpretation of Faculty of Science and Technology of Holy Quran, Tehran, Iran

2 Ph.D. Student of Comparative Interpretation of Kowsar Institute of Higher Education, Qazvin, Iran

Abstract

Interrogative constructions or Istifham are among aesthetic Qur'anic styles employed to convey the truth and inform the audience. Predominantly, Qur'anic interrogatives imply goals and intentions beyond actual questions. Rhetoricians have associated several secondary meanings with istifham, including denial, derision, surprise, assertion, curtsy, intimidation, abasement, deprecation, caution, persuasion, pray, censure, mention, explain, evenness and negation. This study adopts a comparative method to investigate the views of al-Zamakhshari and Allama Tabataba'i regarding the comprehension of interrogative constructions in the Qur'an. Although, both exegeses render close interpretations of the secondary meanings of interrogative constructions, a few variations can be detected. Such variations as different interpretations and discounting of a secondary meaning by one or both exegetes. Certain factors can contribute to such different interpretations, the most important ones having to do with, inter alia, speech style, semantic and grammatical ellipsis, and target audience.

Keywords


قرآن کریم. ترجمة ناصر مکارم شیرازی.
ابن‌منظور، محمدبن مکرّم. (1414ق.). لسان العرب. چ 3. بیروت: دار صادر.
ابن‌هشام، عبدالله بن یوسف. (بی‌تا). مغنی اللبیب عن کتب الأعاریب. چ 3. قم: کتابخانة آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی.
ابن‌عاشور، محمدطاهر. (1420ق.).التحریر و التنویر. لبنان: مؤسسة التاریخ العربی.
ابوالسعود، محمدبن محمد. (بی‌تا). تفسیر ابی‌السعود. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
تفتازانی، سعدالدّین. (بی‌تا). مختصرالمعانی. قم: مؤسسة دارالفکر.
جمعه، حسین‌بن علی. (2005م.). جمالیة الخبر و الإنشاء. دمشق: اتحاد الکتاب العرب.
حسینی، سید جعفر. (1388). اسالیب المعانی فی القرآن. قم: مؤسسة بوستان.
خطیب قزوینی، محمدبن عبدالرّحمن. (بی‌تا). الإیضاح فی علوم البلاغة المعانی والبیان والبدیع. چ 2. بیروت: دار الکتب العلمیة.
دمامینی، بدرالدّین. (1304 ق.). تحفة الغریب علی المغنی. مصر: البهیة المصریة.
رجایی، محمدخلیل. (1371). معالم البلاغه، در علم معانی و بیان و بدیع. چ 3. شیراز: انتشارات دانشگاه شیراز.
زبیدی، مرتضی. (1414ق.). تاج العروس من جواهر القاموس. چ 1. بیروت: دار الفکر.
زرکشی، محمدبن عبدالله. (1410ق.). البرهان فی علوم القرآن. چ 1. بیروت: دار المعرفة.
زمخشری، جارالله محمود. (1407ق.). الکشّاف عن حقائق غوامض التنزیل. چ 3. بیروت: دارالکتاب العربی.
سیوطی، جلال‌الدّین. (421ق.). الإتقان فی علوم القرآن. چ 2. بیروت: دارالکتاب العربی.
طباطبایی، سوسن. (1379). «عوامل مؤثر در معانی بلاغی استفهام و بلاغت اسالیب استفهام در آیات قرآن کریم». ندای صادق. پیاپی 17ـ18.صص.
طباطبایی، سید محمدحسین. (1417ق.). المیزان فی تفسیر القرآن. چ . قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعة مدرسین حوزة علمیة قم.
فخر رازی، محمدبن عمر. (1420ق.). التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب). لبنان: دار احیاء التراث العربی.
فراهیدی، خلیل‌بن احمد. (1409ق.). کتاب العین. چ 2. قم: نشر هجرت.
فوده، عبدالعظیم. (1372). اسالیب الإستفهام فی القرآن. قاهره: نشر الرسائل الجامعیة.
مطعنی، عبدالعظیم. (1420ق.). التفسیر البلاغی للإستفهام فی القرآن الکریم. قاهره: مکتبة وهبة.
نحاس، احمدبن محمد. (1421ق.). اعراب القرآن. لبنان: دار الکتب العلمیة.
واحدی، علی‌بن احمد. (1411ق.). اسباب نزول القرآن. بیروت: دار الکتب العلمیة.
هاشمی، احمد. (1381). جواهرالبلاغة. چ 5. قم: مرکز مدیریت حوزة علمیة قم.